চাকৰি

ৰাতিপুৱাই বৰুৱাই বাতৰিখন মেলি ল’লে – প্ৰথম পৃষ্ঠাতে ডাঙৰ ডাঙৰ হৰফেৰে আই আই টি দিল্লীৰ ১২ জন ল’ৰাই কোটি টকীয়া চাকৰি পোৱাৰ খবৰ আহিছে৷ বৰুৱাৰ মুখত এটা হাঁহি বিয়পি পৰিল৷ ইঞ্জিনিয়াৰিং কলেজবিলাকৰ এয়া প্লেছমেন্টৰ সময় – এইকেইদিন বাতৰি কাকতবোৰত আই আই টিৰ প্লেছমেন্টৰ কথা খুবেই লিখি আছে৷ কোটিৰ ঘৰত দৰমহা পোৱা ল’ৰাৰ খবৰ৷ বাতৰি কাকতত বৰুৱায়ো এই খবৰবোৰ পঢ়িছে৷ ভাল লাগে তেওঁৰ মনটো – পোনাৰো এনে এটা চাকৰি হ’ব বুলিয়ে পোনায়ে তেওঁক কয়–

পোনা বৰুৱাৰ একমাত্ৰ ল’ৰা – আই আই টী খড়গপুৰত কম্পিউটাৰ ইঞ্জিনিয়াৰিং পঢ়ি আছে৷ এইবেলি সিও ওলাব ইঞ্জিনিয়াৰিং পাছ কৰি – প্লেছমেন্ট তাহাঁতৰ কলেজৰো চলি আছে - সেয়েহে বৰুৱাই বৰুৱানীক এনে বাতৰি পালে চিঞৰি পঢ়ি শুনায়৷ আজিও বাতৰিতো তেওঁ পঢ়িবলৈ ল’লে –

“ফেছবুকে আমেৰিকাৰ অফিচৰ কাৰণে ১.3 কোটি টকা দিছে, গুগলেও আমেৰিকাৰ অফিচৰ কাৰণে কেইবাজনকো আই আই টি বোম্বেৰপৰা নিৰ্বাচিত কৰিছে৷”

আমেৰিকাৰ কথা শুনি বৰুৱানীয়ে ক্ষন্তেক পৰ তভক মাৰি ৰৈ ক’লে – ইমানখিনি পঢ়ি শুনি এতিয়া আকৌ চাকৰিও বিদেশতহে কৰিব লগীয়া হ’লনে? ভাৰততো আজিকালি ভাল দৰমহা দিয়া চাকৰি আছে৷ বৰুৱানীয়ে কি ক’বলৈ বিচাৰিছে বৰুৱাই ধৰিব পাৰিলে -

বাতৰিত বৰুৱাই ভাৰতত এনে পষ্টিং দিয়া কথা বিচাৰি নাপালে – তথাপি বৰুৱানীৰ মনটো ভাল লগাবলৈকে ক’লে “ আছে আছে কিয় নাথাকিব, চবেই আমেৰিকা, ইউৰোপত চাকৰি কৰিবলৈ নাযায়৷ বৰুৱানীয়ে যেন ইয়াৰ কাৰণেহে বাট চাই আছিল, পোনছাটেই কৈ উঠিল- “পোনাই এইবিলাক চাকৰি কৰিব নালাগে৷ নালাগে ইমান টকা-পইচা! ইমানবোৰ টকা আমাক কিয় লাগিছে – বাহিৰত থাকি ল’ৰা চাহাব হ’ব নালাগে –ঘৰৰ ল’ৰা ঘৰতে থাকি চাকৰি কৰক” – তাতে পোণাই ইমান গেবাৰী খাটিব কিয় লাগিছে, আঁহো বুলি ক’লেও আহিব নোৱাৰে, কামৰপৰা আজৰিকে নাপায় -

বৰুৱানীৰ মতে ঘৰৰ ল’ৰা ঘৰতেই থাকক – কিহৰ বাহিৰত চাকৰি কৰিব লাগে – অইল, অএনজিচি, গেছ ক্ৰেকাৰ, এনআৰএল এইবিলাকতো আছেই৷ আৰামত ঘৰৰ ভাত খাই খাই ল’ৰাই চাকৰি কৰিব পাৰিব-

যোৱাবাৰ বৰুৱানী শইকীয়াৰ অইলত চাকৰি কৰা জোৱায়েকৰ ঘৰলৈ গৈছিল – অইলৰ সা-সুবিধাবোৰ হেনো বৰুৱানীয়ে বৰ ভাল দেখিলে – সেই তেতিয়াৰেপৰা বৰুৱানীৰ এটাই আশা – ল’ৰাই অইল বা অএনজিচিতে চাকৰি কৰক – চাকৰি পোৱাৰ পাছত অলপ থান থিত লাগিলেই বৰুৱানীয়ে ল’ৰাৰ বিয়াখন পাতি দিয়াৰ মতলবতেই আছে৷

বৰুৱানীৰ ইচ্ছা আছিল পোনাক ডাক্তৰ পঢ়োৱাৰ কিন্তু পোনাৰ আকৌ সৰুৰে পৰা কম্পিউটাৰৰ প্ৰতি প্ৰৱল ধাউতি আছিল – সেই যে ক্লাছ ছেভেনত সি কম্পিউটাৰৰ লগ ল’লে তাক আৰু এৰি নিদিলে, আই আই টিত এডমিছনো সি কম্পিউটাৰ বিভাগতেই ল’লে – পোনাৰ উৎসাহ দেখি আৰু বৰুৱাই ডাক্তৰি পঢ়িবলৈ তাক জোৰ নকৰিলে৷

  থাৰ্ড ইয়েৰত পোনাই ফেচবুকতে ইন্টাৰ্ণচিপ কৰিছিল, ফেচবুকৰ আমেৰিকাৰ অফিচত৷ বৰুৱানীৰ সেই দুইমাহ দুই-যোগ যেন লাগিছিল৷ ৰাতিপুৱা, গধূলি মাথো পোনাৰ কথা৷

এইবাৰ নামঘৰত বৰুৱানীয়ে ৰাসৰ সবাহৰ দিনা নামঘৰত চাকি এগছি জ্বলাই থৈ আহিছে – পোনাৰ ভাল চাকৰি এটা হ’বলৈ – কাকতিৰ ল’ৰাটোৰ চাকৰি হওক বুলি তেখেতসকলে নামঘৰলৈ শৰাই এখন আগবঢ়াইছিল, শৰাই আগবঢ়োৱাৰ কথা ভবাৰ দুই সপ্তাহৰ পাছতেই টেটৰ ৰিজাল্টত কাকতিৰ ল’ৰাৰ নাম আহিছিল৷ সেই তেতিয়াই বৰুৱানীয়ে ঠিক কৰিছিল ৰাসৰ দিনাই নামঘৰত গৈ চাকি এগছি দি থৈ আহিব -

দুপৰীয়া পোনাৰ ফ’ন আহিল – তাৰ প্লেছমেন্ট হৈ গ’ল – জাপানীজ ছফটৱেৰ কম্পেনী এটাত তাৰ চাকৰি হ’ল – দৰমহা ভাৰতীয় টকাৰ হিচাপত কোটিৰ ওপৰতেই হ’ব, সা-সুবিধাও ভালেই৷ গতিকে পোনাই এই কোম্পানীটোতে জইন কৰাৰ সিদ্ধান্ত লোৱাৰ কথা মাকক ক’লে –বৰুৱানীৰ ক’বলৈ মন গৈছিল – নালাগে সেইবিলাক চাকৰি কৰিব, ঘৰৰ ল’ৰা ঘৰলৈকে আহ, ইয়াত চাকৰি নাইকিয়া হোৱা নাই নহয়- পাছে  বৰুৱানীয়ে একো ক’ব নোৱাৰিলে পোনাক – মাথো ও আ কৈ শলাগিয়ে ফ’নটো থৈ দিলে –

আবেলি বৰুৱা অফিচৰপৰা ঘূৰি অহাৰ পাছত বৰুৱানীয়ে বৰুৱাক খবৰটো কওঁতে বৰুৱানীৰ গালেৰে দুধাৰি অশ্ৰু বৈ আহিল – বৰুৱাই ধৰিব নোৱাৰিলে সেয়া বৰুৱানীৰ পুতেকে চাকৰি পোৱাৰ আনন্দৰ চকুলো নে পুতেক ঘৰৰপৰা আৰু বেছি দূৰলৈ আঁতৰি যোৱাৰ বেদনাৰ চকুলো –

 বৰুৱাৰো চকুহালো সেমেকি উঠিল৷ বাহিৰলৈ চাই বৰুৱাই ভাবিলে -কালিলৈয়ে বিএচএন্এলৰ অফিচত গৈ ব্ৰডবেন্ডৰ কনেকচন এটাৰ কাৰণে এপ্লাই কৰিব লাগিব – ওচৰত নাথাকিলেও পুতেকৰ লগত অন্তত মাকে স্কাইপতে কথা পাতিব পাৰিব৷ 

ভোট

বলক আকৌ যাওঁ - ইমান দেৰি কৰিছে ভোট দিয়া আৰম্ভ হ'লেই -

ৰমেনে মাকক চিঞৰি ক'লে -

সি আজি জীৱনত প্ৰথমবাৰৰ বাবে ভোট দিব -

পঞ্চায়ত ইলেকচন হৈছে - সি কমেও তিনিটা ভোট দিব - কম কথা নেকি -

তাতে এইবাৰ তাৰ মোমায়েক উঠিছে গাৱ পঞ্চায়তৰ সভাপতি পদৰ কাৰণে৷ তাহাঁতৰ গাৱলৈ আহিলে সিয়ো মাজে মাজে মোমায়েকৰ লগত প্ৰচাৰত ঘুৰে৷ মোমায়েকে ইমান ব্যস্ততাৰ মাজতো তাহাঁতৰ ঘৰত সোমাই চাই একাপ নুখুৱাকৈ নাযায়৷ যোৱা কেইদিনত সকলো দলৰ প্ৰাৰ্থীয়ে আহি তাক অনুৰোধ কৰি থৈ গৈছে ভোটটি দিবলৈ – যেতিয়া মাকক আহি কয় যে আপোনাৰ বহুমূলীয়া ভোটতো দি আমাৰ দলক জয়যুক্ত কৰক তাৰ কিবা নিজকে বৰ ডাঙৰ মানুহৰ নিচিনা লাগে, দুপলকৰ কাৰণে হ’লেও তাৰ মনটো উৎফুল্লিত হৈ পৰে – এই কাৰণেই ইলেকচন তাৰ ভাল লাগে – যোৱাবাৰ বিধান সভা ইলেকচন হওঁতে তাহাঁতৰ ঘৰে এখন হিৰ চাইকেল আৰু এখন কম্বল পাইছিল৷ এতিয়া সি স্কুললৈ চাইকেল চলাই যায়, ঠাণ্ডাত আগৰ নিচিনাকৈ জাৰত কপি শুব নালাগে, কম্বলৰ ওঁম লৈ ফস্তি মাৰি শুৱে -

ভোটৰ দিনা পাচবেলালৈ ভোট কেন্দ্ৰত মানুহৰ ভিৰ বাঢ়ি যায় - তাতে গৰমৰ দিন- পাছবেলা প্ৰখৰ ৰ’দত থিয় হৈ থাকিব নোৱাৰি লাইনত - সেয়েহে সি আৰু মাকে ৰাতিপুৱাই ভোটটো দি থৈ অহাৰ কথা কালি ৰাতি ভাত খাই থাকোঁতেই ভাবিছিল- কিন্তু ভাবিলে কি হ'ব- পুৱা ৭ টাতে সি গৰুজনী পথাৰত এৰাল দি নিজেও গা ধুই ওলাই মেলি সাজু হ'ল কিন্তু মাকৰ আকৌ গা ধুই গোঁসাই ঘৰত চাকি-গছ জ্বলাই মানে ঘড়ীত ন বাজিবলৈ কেই মিনিট মানহে থাকিল -

প্ৰথমে মাকে সৈতে সি গৈ দলীয় কাৰ্য্যালয়টোত সোমাল৷ অস্থায়ী চালি এখনৰ তলত আজিৰ এই দলৰ অফিচ – ভোট দিবলৈ অহা মানু্হক সহায় কৰিবলে হেনো অফিচটো খুলিছে– গাৱৰে ৰত্নেশ্বৰ মাষ্টৰৰ পুতেকে ভোট দিবলৈ যোৱাসকলক কৈ আছে কোনটো চিনত ভোট দিব লাগিব, বেলট কাগজত কোন নম্বৰত তাহাঁতৰ দলৰ প্ৰাৰ্থীৰ নাম আছে – ভোট দি অহা সকলে চালিৰ তলতে বহি জিৰাইছে, দুই এটা কথা পাতিছে – ৰাৱণ দাইতিৰ জীয়েক দুজনীয়ে লাল চাহৰ কাপ যাচিছে - ৰত্নেশ্বৰ মাষ্টৰৰ পুতেকৰপৰা ভোটাৰৰ ক্ৰমিক নাম্বাৰটো লৈ মাকৰ সৈতে ৰমেন ভোট কেন্দ্ৰলৈ আগবাঢ়িল- সি মনতে ভাবিলে উভতি আহি চাহ খাব, প্ৰথমে ভোট দি লোৱা যাওক -

ধূলি উৰুৱাই বগা এম্বেছাদৰ এখন তাহাঁতক পাছ পেলাই আগবাঢ়ি গ’ল – ফটিকে চলোৱা গাড়ী সেইখন- ফটিক তাৰ লগতেই স্কুলত পঢ়িছিল – কিন্তু আৰ্থিক অৱস্থাই টানিব নোৱাৰাত ঠিকাদাৰৰ ঘৰত ড্ৰাইভৰ সোমাল৷ এতিয়া বিয়া পাতি এটা ল’ৰাৰ বাপেকো হ’ল – এই কেইদিন ইলেকচনত প্ৰচাৰৰ অভিযানত নামিছে – ঠিকাদাৰৰ বোৱাৰীয়েকেও গাৱ পঞ্চায়তৰ সভাপতি পদৰ কাৰনে নিৰ্বাচনত উঠিছে, প্ৰতিদ্বন্দী তাৰ মোমায়েক– এতিয়া ফতিকে গাড়ীৰে মানুহ অনা নিয়া কৰিছে ভোট কেন্দ্ৰলৈ৷ আনকালে হোৱা হ’লে ফটিকে তাক গাড়ীতে উঠাই নিলেহেঁতেন – পাছে আজি ব্যতিক্ৰম – আজি তাৰ গাড়ী বিশেষ এটা দলৰ সমৰ্থক সকলৰ বাবেহে –

বাটৰ ধূলি খাই খাই মাকৰ সৈতে ৰমেন স্কুলৰ গেট পাওগৈ মানে সৰু সোৰা লাইন এটা হৈছিলেই – মানুহৰ কথাৰ গুণগুণনি এটা চাৰিওফালে বিয়পি পৰিছে৷ অলপ সময় থিয় হৈয়ে ৰমেনৰ আমনি লাগিল৷ পাছে বেছি দেৰি ৰ’বলগীয়া নহ'ল৷ সোনকালেই স্কুল ঘৰৰ ভিতৰত সোমাল- প্ৰথম মাকেই গ'ল- নিজৰ নামৰ বিপৰীতে চহী মাৰি সি মাকৰ পাছফালে থিয় দিলেগৈ – আঙুলিটোলৈ চালে সি -আঙুলিত দিয়া ক’লা চিঞাহি একেবাৰে আঠা ল’গাদি লাগি ধৰিলে৷ দুবাৰ মান সি মোহাৰিবলৈ চেষ্টা কৰিল কিন্তু সকলো অথলে গ’ল৷ কালি খগেন কাইটিৰ চহৰত থকা ডাঙৰ ল’ৰাটোৱে কোৱা কথাষাৰ মনত পৰিল – যোৱাবাৰ ইলেকচনত বোলে সি চহৰৰ উপৰিও গাৱটো আহি ভোট দিছিল – ভোট কেন্দ্ৰলৈ ৰুমাল এখনত স্পিৰিট সানি লৈ গৈছিল- আঙুলিত চিঞাহি লগোৱাৰ পাছতে পুলিং অফিচাৰ কেইজনে নেদেখাকৈ ৰুমালেৰে মোহাৰি পেলাইছিল কলা দাগটো – তাৰ পাছত গাৱলৈ আহি আকৌ ভোট দিছিল –

মাকে ভোট দি উলাই আহে মানে তাৰ সময়খিনি নাযায় নোপোৱায় যেন লাগিল৷ মাকে ভোট দি শেষ হোৱাত তালৈ চাই হাঁহি এটা মাৰি ওলাই গ’ল – এইবাৰ সি সোমাই গ’ল –

মেজখনত মোহৰতো পৰি আছিল৷ মোহৰটো লৈ সি প্ৰথম কাগজখনৰ ওপৰত জোৰকৈ হেচি ধৰিলে৷ তেতিয়াহে তাৰ যেন হুচ আহিল – ভোট দিয়াৰ উত্তেজনাত সি দেখোন প্ৰাৰ্থী নোচোৱাকৈয়ে মোহৰ মাৰি দিলে – ভয়ে ভয়ে সি কাগজখন চালে – যি ভয় কৰিছিল সেইটোৱেই হ’ল – তাৰ মোহৰটো সুন্দৰকৈ ফটিকৰ গাড়ীৰ উপৰত অনবৰত উৰি থকা পতাকাখনৰ চিহ্নটোৰ বিপৰীতে জিলিকি আছে৷ কাষতে এটা নাম – ফুলেশ্বৰী শইকীয়া ৷ হয় সেইটোৱেই ঠিকাদাৰৰ বোৱাৰীয়েকৰ নাম৷ তাৰ কান দুখন গৰম হৈ অহাৰ নিচিনা অনুভৱ হ’ল- কি কৰা যায় এতিয়া – মোমায়েকৰ মুখখন মনত পৰি তাৰ বুকুখন হমহমাই গ’ল৷নিজকে বৰ অসহায় অনুভৱ কৰিলে সি -

ইয়াৰ পাছত সি সাৱধানে চাই মেলি বাকী কেইটা ভোট দিলে- ৱাৰ্ড মেম্বাৰ, জিলা পৰিষদৰ সদস্যৰ ভোটকেইতাত সি একো ভুল নকৰিলে৷ এইবাৰ কাগজকেইখন সাৱধানেৰে জাপি টিংৰ বাকচটোৰ ফাঁকেৰে সোমোৱাই স্কুলৰ বাহিৰলৈ সি ওলাই আহিল৷

স্কুলৰ সন্মুখৰ বড়জোপাৰ তলত এমোকোৰা হাঁহি লৈ মাক ৰৈ আছিল৷ ওচৰ পোৱাত মাকে ক’লে

“ব’ল দলৰ অফিচত বহি চাহ একাপকে খাই যাওঁ, ডিঙিটো শুকাই গৈছে অথনিৰে পৰা থিয় হৈ এই ৰ’দত৷ তাতে অতদূৰ বাট কুৰি বাবলৈ আছেই”

ৰাতিপুৱাৰে পৰা ভোট দিবলৈ তাৰ যি উৎসাহ আছিল পলকতে যেন হেৰাই গ’ল - মাকৰ মুখলৈ চাবলৈ আৰু তাৰ সাহস নহ’ল-মাকৰ পাছে পাছে সি খোজ ল'লে৷ দলৰ অস্থায়ী অফিচটো পোৱাৰ আগে আগে মাকক ক’লে –“ তয়ে চাহ খা- ৰ’দটো আজি চোকা – গৰুজনীৰ খুটিটো সলনি কৰিবৰ হ’ল, পোৱালীয়ে গাখীৰ খাব লাগিলে মোমাইদেওক আজি আৰু গাখীৰ চাহ খুওৱা নহ’ব”

কিংবদন্তি

সৰুতে ঘৰত আমি সৰু ল’ৰা ছোৱালী কেইটাই কাজিয়া কৰিলে ককা-আইতাই কৈছিল –তহঁতৰ মোমায়েকহঁতৰ মাজত বৰ মিলা-প্ৰীতি আছিল – কাজিয়া নকৰিছিলেই,সকলো কাম মিলা-প্ৰীতিৰে কৰিছিল, খোৱা বস্ত ভগাই মেলি খাইছিল – আমিও কথাবোৰ বিশ্বাস কৰিছিলোঁ – ভাবিছিলোঁ হয় চাগৈ দে –মামাহঁতৰ মাজত বৰ মিলা-প্ৰীতি আছিল –

পূৱা গধূলি যেতিয়া কিতাপ পঢ় পঢ় বুলি মা-দেউতাই চিঞৰি থাকিছিল – আইতাই কৈছিল – তহঁতৰ মোমায়েৰহঁতক কিতাপ লোৱাৰ কথা কোৱাৰ দৰকাৰেই নাছিল – সময় হোৱাৰ লগে লগে নিজেই পঢ়াৰ টেবুলত বহিছিল – আৰু তহঁতক দেখ -- কিতাপ পঢ় পঢ় বুলি মাৰ বাপেৰে চিঞৰি থাকিব লাগে – আমি ভাবিছিলোঁ তেতিয়া  মামাহতে বাৰু কেনেকৈ পঢ়া টেবুলত নিজৰ মনটো বহাই থৈছিল – মানিব লাগিব দেই মামাহঁতক

মুঠতে কিবা এটা কৰিলেই ওপৰৰপৰা চিঞৰ আহে - সৰু থাকোতে আমি এনে আছিলোঁ, তেনে আছিলোঁ, মামা, জেঠাইহতে এনে কৰিছিল, তেনে কৰিছিল ইত্যাদি !! মুঠতে মাঁমাহতৰ আখ্যান শুনি শুনি কান ঘোলা হৈ গৈছিল - অলপ উৎপাত কৰিলেই ৰেকৰ্ডিং কৰা কেছেট খন বাজি যায় - 

সময় সলনি হ’ল – কাজিয়া কৰা, কিতাপ নপঢ়া, দুষ্টালি কৰা কাৰবাৰবোৰ কিন্তু এতিয়াও চলি থাকিল! সলনি হ'ল কেৱল সেইবিলাক দুষ্টালি কৰা অভিনেতা কেইজন! নতুন নতুন বহুতো কণমানি ল'ৰা ছোৱালীৰে মিতিৰ কুটুম্বৰ ঘৰ ভৰি পৰিল৷ এতিয়া ঘৰলৈ গ’লে কেতিয়াবা কেতিয়াবা মিতিৰ ফুৰিবলৈ যাও –

এই সৰু সৰু ল’ৰা ছোৱালী থকা মিটিৰ কুটুম্বৰ ঘৰলৈ গ’লে মাজে মাজে কিছুমান কথা শুনিবলৈ পাও – শুনি মনটো মোৰ তাহানি আইতাই কোৱা কথাবিলাকলৈ মনত পৰে –

 এতিয়াও ঘৰখনত থকা সৰু ল'ৰা-ছোৱালী কেইতাই কাজিয়া কৰিলে বা কিতাপ নপঢ়ি ধিতিঙালি কৰি ফুৰিলে ঘৰৰ ডাঙৰ বিলাকে আইতাই কোৱা সেই সংলাপ কেইটাৰ কেছেটখনেই বজায় – মাথো মামাহঁতৰ বদলি দেখোন নায়কৰ তালিকাত আমাৰ নামবিলাক সংলাপ কেইটাত সোমাবলৈ ধৰিলে – কেনেকৈ আমি ভমিলা প্ৰীতিৰে বিস্কুট-মিঠাই ভগাই খাইছিলোঁ, কেনেকৈ আমি সদায় পঢ়া-শুনা কৰিছিলোঁ – মনটো শুনি মোৰ কেনে লাগে কব নোৱাৰা – এনে হোৱাটো মোৰ দেখোন মনতেই নপৰে -- মোৰ মেমৰি বাৰু ফেল মাৰিছে নেকি ?? 

লাহে লাহে এতিয়া বুজা হ'লো বহুতো কথা, – যে মামাহ’তে কেনেকৈ কাজিয়া নকৰাকৈ থাকিব পাৰিছিল - যেনেদৰে আমি পাৰিছিলোঁ - বাহিৰৰ ইমান ৰঙেৰে ভৰা পৃথিৱীখন উপেক্ষা কৰি কেনেকৈ পঢ়া টেবুলত বহি থাকিব পাৰিছিল – যেনেদৰে আমি পাৰিছিলোঁ -

মোৰ মনটো এতিয়া এই কথাটো ভাবি বৰ ভাল লাগে যে আইতাই কোৱা সেই কথাবোৰ গালো বালো খোলাকটিৰ তাল হোৱাৰ নিচিনা হৈছিল -  আমি সৰু ল’ৰা কেইটাক ঠগিবলৈ কিমান চেষ্টা কৰিলে – পাৰিলে জানো – অলপ সময়ৰ কাৰণে আমি নিটাল মাৰিলেও দিনটোত দুই তিনিবাৰ ৰণশিঙা বজাইছিলোঁ, প্ৰায়েই কিতাপকেইখনক চুটি দিছিলোঁ, চেকনিৰ কোবলৈ ভয় লাগিলেও দুষ্টালি কৰিবলৈ এৰা নাছিলোঁ -- মুঠতে আইতাৰ ভাষাত কবলৈ গ'লে এখন কাণেৰে সোমোৱাই কথাবোৰ আনখন কাণেৰে উলিয়াই দিছিলো - 

 ভাল লাগে যেতিয়া আজিৰ ল'ৰা- ছোৱালী কেইটায়ো তাকেই কৰে - পাৰিলে হয়তো ক'লোহেতেন চুলি পকাই দে মাৰ বাপেৰৰ - শান্ত শিষ্ট মহাদুষ্ট হোৱাৰ আমেজেই সুকীয়া -

আজিকালিৰ ছোৱালী চোৱা

ঘৰত দাদাৰ কাৰণে ছোৱালী চোৱা চিতা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰি দিছে । মই ভালেই পাইছো। সোনকালেই মোৰো বাটটো খুল খাই পৰিব। কিমান আৰু ফেচবুকত লোকৰ আঙঠি পিন্ধোৱা বা বিয়াৰ ফ’টত লাইক আৰু কমেন্ট কৰি থাকিম। নিজৰ ফ’টখনো আপল’দ কৰি লাইক বুটলাৰ সময় আহি পৰিছে।

 কেইদিনমানৰ আগত মাক দাদাৰ বিয়াৰ কথা উলিয়াওতে মায়েই ক’লে – এই ছোৱালী বিচৰা কামটো বৰ সহজ নহয় দেই। ছোৱালী বিচাৰিছোহে বিছাৰিছো ছোৱালী দেখোন বিচাৰিয়েই নাপাও। প্ৰায়বোৰ ছোৱালীৰে দেখোন আজিকালি ঠিকেই হৈ থাকে“

 কথাটো শুনি ভালেই পালো নে বেয়াই পালো ধৰিব নোৱাৰিলো। মায়ে বাৰু সেই কথাষাৰৰ জৰিয়তে নিজৰ ছোৱালী নিজেই আন বুলি কৈছেনেকি বাৰু? আৰু প্ৰায়বোৰ ছোৱালীৰেই যে বিয়া আগতিয়াকৈ ঠিক হৈ থাকে বুলি কলে, আমি মানে সেই বিদ্যাত বাকীবোৰতকৈ বহুত পাছ পৰি আছোনেকি হে??

 পাছে আজিকালি দেখোন ছোৱালী চোৱা প্ৰচেছ টোৱেই বেলেগ। তাৰ অর্থ এইটো নহয় যে মই তাহানিতে ছোৱালী চাবলৈ গৈছিলো। মাঁহতেই ৰস লগাই লগাই মামালৈ, খুৰালৈ ছোৱালী কেনেকৈ চাইছিল তাক আমাৰ আগত কৈছিল। কিন্তু এতিয়া যি দেখিছো আজিকালি ইন্টাৰনেটতে হয় যায় দেখোন লৰা ছোৱালী চোৱা। ইজনে সিজনক ফেচবুকৰ প্ৰফাইল’ৰ লিংকটো দি দিব যেন সেয়া বিয়াৰ “ৰেজিওম” হে। ইমেইল'ত ফ'টৰ আদান প্ৰদাণ চলে৷ দৰাই ছোৱালীৰ ফ’ট চাব, ছোৱালীয়ে লৰাৰ ফ’ট চাব। উভয় পক্ষৰে সম্মতি হ’লে বাকী কাম কাজ আগবাঢ়ে। মুঠতে গোটেইখন হাই-ফাই কাৰবাৰ। ভাল কথা ভাল কথা। একেবাৰেই খৰছ পাতি নাই বুলিব পাৰি। ছোৱালী চাবলৈ আহিছে বুলি মিঠাই, দৈৰ টেকেলী আনিবলগীয়া নহয়, নতুন কোচন কভাৰ, নতুন পর্দাও আৰিবলগীয়া নহয়। ঘৰত ৰং-চূণ দিব নালাগে। মুঠতে বহুত খৰছ হোৱাৰপৰা ঘৰখন ৰক্ষা পৰে।

সিদিনা বিয়া খাবলৈ যাওতে দূৰ সম্পর্কীয় খুৰী এগৰাকীক লগ পালো। তেখেতেই মোক কলে জীয়েকৰ হেনো বিয়া। তাৰিখ লবলৈহে বাকী আছে। দৰাৰ কথা সুধাত গম পালো; দৰা হেনো আমেৰিকাত থাকে। ভাল চাকৰিয়েই কৰে। চাকৰিৰ ব্যস্ততাৰ বাবে একেবাৰে বিয়াতহে আহিব বোলে । মোৰ সন্দেহ হোৱাত সুধিকে পেলালো; “তেতিয়াহ'লে দৰাই ছোৱালীক দেখাই নাই নেকি??” খুৰীয়ে যেন এই প্ৰশ্নটোৰ বাবেহে বাট চাই আছিল। তপৰাই কলে “আজিকালি ইন্টাৰনেটৰ যুগত আৰু লৰা ছোৱালী সাত সাগৰ তেৰ নদীৰ সিপাৰে থাকিলেও পচন্দ কৰিব পাৰি। তাইৰ ফেচবুকৰ ফ’ট দেখিছে দৰাই। তাতে ‘স্কাইপ”ত ভিদিঅত কথা-বতৰা পাতিছে, খুৰা-খুৰীয়েও স্কাইপতে লৰাক দেখিলে, কথা বতৰা পাতিলে ” । মুঠতে স্কাইপতে বিয়া খাটাং।“

 ভাবিলো এনে এটা দিন আহি আছে নেকি বাৰু যেতিয়া দৰা হোমৰ গুৰিত বহিব লন্ডনত আৰু একেসময়তে ছোৱালী বহিব জকাইচুকত।

 ভাবিলে গছত গৰু উঠা কথা যেন লাগে কিন্তু সৌ সিদিনাখনিলৈকে দেখোন মবাইল'ৰ কথা ভাবিবই পৰা নাছিলো কিন্তু আজি দেখোন হাটে বাটে ডেকাই-বুঢ়াই চবৰে হাততে মবাইল। মবাইল নহলে সংসাৰ অচল।

সকলো সম্ভৱ। এই পৃথিৱীত অসম্ভৱ বুলি কোনো কথা নাই । অপেক্ষা মাথো সময়ৰ৷৷

পৰীক্ষা

এই পৰীক্ষা আহিলেই মোৰ বেয়া লাগে – দিনৰ দিনটো পঢ়ি থাক – মূৰত সোমালে বাৰু থিকেই আছে কিন্তু নুসোমালে একা ৷৷ মাথা চাথা একেবাৰে বেয়া হৈ যায় ৷৷ কেতিয়াবা কেতিয়াবা ভাবো – নপঢ়াকৈয়ে দি দিও নেকি বাৰু পৰীক্ষাটো – দেখা যাওক কৰ পানী কলৈ যায় –

আগতে তেনে নকৰা নহয় - এবাৰ কৰিছিলোঁ – নপঢ়াকৈয়ে পৰীক্ষা দিছিলোঁ –

ইঞ্জিনিয়াৰিংৰ প্ৰথম বৰ্ষ – ফিজিক্সৰ পেপাৰ – আমাৰ পৰীক্ষাৰ ফাইনেল মূল্যাংকনত দুটা ক্লাছ টেষ্টৰ মাৰ্কো যোগ হয়৷ এন্ড টাৰ্ম ৫০ নম্বৰ, দুটা ক্লাছ টেষ্টৰ ২X২০= ৪০ নম্বৰ আৰু এচাইনমেন্টৰ ১০ নম্বৰ মুঠ ১০০ মাৰ্কচ৷

দুয়োটা ক্লাচ টেষ্ট এন্ড টাৰ্ম হোৱাৰ আগতেই হৈ যায়, গতিকে ক্লাচ টেষ্টত ভাল নম্বৰ পালে আৰু এন্ড টাৰ্মলৈ চিন্তা নাই৷ তাতে এচাইনমেন্টত ১০ ভিতৰত কমেও ৫ মাৰ্কচ মান পোৱাৰ তো নিশ্চয়তা থাকেই –

প্ৰথম ক্লাছ টেষ্টত ২০ ৰ ভিতৰত ১৭ পালো৷ বেয়া নাছিল মাৰ্ক৷ দ্বিতীয় টোতো ২০ ৰ ভিতৰত ১৪ পালো৷ গতিকে দুয়োটা ক্লাছ টেষ্ট মিলাই মোৰ মাৰ্ক হ’ল ৪০ ৰ ভিতৰত ৩১৷ মনে মনে হিচাপ এটা কৰি চালো – এচাইনমেন্টত যদি ৫ ও পাও তেতিয়াও মই ৫০ মাৰ্কৰ ভিতৰত ৩৫ ৰ ওপৰত এন্দ টাৰ্ম নিদিয়াকৈ পাই আছো– বাকী এন্দ টাৰ্মৰ ৫০ মাৰ্কৰ পৰাও কিবা এটা নহয় কিবা এটাটো আনিমেই –
মানে মই এন্ড টাৰ্ম নিদিয়াকৈয়ে এই পেপাৰখনত পাছ হৈ আছো৷ কেনে আৰু !!!!

কথাটো ভাবি মনটো ফূৰ্ত্তি লাগি গ’ল৷ পাছ বুলি জনাৰ পাছত কিহতেনো মই পঢ়ো আৰু?? মই আৰু এন্ড টাৰ্মৰ কাৰণে নপঢ়িলো – গোটেই ৰাতিটো লগৰকেইটাৰ লগত আড্ডা দি ৰাতিপুৱা পৰীক্ষা দিবলৈ গ’লোঁ – প্ৰশ্নকাকত দেখিহে থৰ কাছুটি হেৰাল – প্ৰশ্নবোৰ জনা জনা যেন লাগিছে কিন্তু মনলৈ দেখোন একো উত্তৰ অহা নাই –দুই ঘন্টা মান যুজি যুজি কিবা কিবা লিখি পৰীক্ষা হ’ল পৰা ওলাই গুচি আহিলো –

ফলাফল আহিলত দেখিলো – ৫০ ৰ ভিতৰত মই মাত্ৰ ১১ হে পালো সেই বিষয়টোত- দুয়োটা ক্লাছ টেষ্টত ২০ নম্বৰৰ পৰীক্ষাটোত মই তাতোতকৈ বেছি নম্বৰ পাইছিলোঁ -

মা তোমাৰ কোলাত ওমলিম-

মা তোমাৰ কোলাত আকৌ এবাৰ ওমলিবলৈ মন যায় ।

তোমাৰ হাতেৰে আকৌ এবাৰ চুলিখিনি ফুৰাই দিয়া

মনৰ অশান্তি, দেহৰ ভাগৰ যাওক আঁতৰি তোমাৰ স্নেহৰ পৰশত মা

পাম বিচাৰি মই আকৌ সেই  ভয় শূন্যতা, পামনে বাৰু মা ??

কটাব বিচাৰো দুটি পল আকৌ তোমাৰ মমতাৰ বান্ধোনত

আকৌ সেই মুক্ত পক্ষী হৈ – কি যে এক আকুলতা

মা তোমাৰ কোলাত আকৌ এবাৰ ওমলিবলৈ মন যায় –

সৰুতে যে দুষ্টালি কৰিলে কোলাত তুলি মোক লৈ আনিছিলা –

মই যে তোমাৰ কোলাৰপৰা নামিবলৈ আপ্ৰাণ চেষ্টা কৰিছিলোঁ

আকৌ পামনে বাৰু তেনে এটা সময় –
এইবাৰ তোমাৰ অদৃশ্য বান্ধোনৰ জোৰ কিমান ??

পাৰিমনে বাৰু আকৌ মই মুকলি হৈ আহিব তোমাৰ পৰা

কিন্তু আজি নিবিচাৰোঁ যে মই মুকলি হৈ আহিব

থাকিব বিচাৰোঁ যে মই তোমাৰ কোলাতেই আজীৱন 
তোমাৰ মৰমত উমলি চিৰদিন -

মা তোমাত কোলাতেই আকৌ এবাৰ ওমলিবলৈ মন যায় –

শীতৰ ঠেঁটুৱৈ ধৰা জাৰ  আৰু তোমাৰ উমাল  শ্বালখন

 বুকুত সাবটি যে দিছিলা সঞ্জীৱনী সুধা  

আহ – কি মিঠা ময় দিন আছিল সেয়া

তোমাৰ কোলাতেই যে টোপনি যোৱা সেই নিশাবোৰ

আজি দেখোন নাহে মোৰ কাষলৈ –

হাজাৰ টকীয়া উমাল জেকেটতো দেখোন নাপাওঁ বিচাৰি সেই উম

 – ই কি স্বপ্ন আছিল নেকি? নাছিলোতো কেতিয়াও মই স্বপ্নবিভোৰ

মা এইবাৰ শীতত আকৌ এবাৰ তোমাৰ কোলাত ওমলিম মই –

ফুত গধূলিতে টোপনি যোৱা আৰু মোক কোলাত লৈ ভাত খুওৱা

মা কিয় বাৰু সেই দিনবোৰ গুচি গ’ল মিঠা স্মৃতিৰ সুবাস এৰি

সুবাসৰ পাছে পাছে দৌৰোঁতে ময়ো যে নিজকে পাহৰি যাওঁ –

আনন্দৰ বন্যাত যে নিজকে পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰো আজি

সেয়াই চাগৈ জীৱন মা- তোমাৰ কোলা আৰু মোৰ হাঁহি
কলিজাৰপৰা ওলাই আহে এটা শেতা হুমুনিয়াহ মা - বৰ বিষাদময় 

মা তোমাৰ কোলাত আকৌ এবাৰ ওমলিবলৈ মন যায়

আকৌ এবাৰ প্ৰাণভৰি ওমলিবলৈ মন যায় মা --

শিশুদিৱস, কিছু নিৰ্ভেজাল ধেমালি আৰু মোৰ ল'ৰালিকাল

সৰুতে হেনো মই বৰ দুষ্ট আছিলোঁ – ক’বলৈ গলে খটাসুৰ বুলিহে মাতিছিল কোনোবা চিনাকি মানুহ ঘৰলৈ আহিলে – কোনো কোনোৱে আকৌ কৈছিল – এই পাপু নামৰ সকলো লৰাই মহা দুষ্ট হয় – হয় তোন মই যদি দুষ্ট কৰিছোঁ তেন্তে মোৰ গাত একো ভুল নাই – সৱ ভুল মা-দেউতাৰ গাত – কিয় মোৰ নামটো পাপু দিছিল – এতিয়া পাই থাক মজাতো বাপ্পেকে - 
আমাৰ ঘৰত জাৰ্চি গৰু আছিল সৰু থাকোঁতে৷ খুব গাখীৰ খাইছিলোঁ৷ দেউতাই গাখীৰ খীৰাই আনি পুৱাই পুৱাই খাবলৈ দিছিল ওহাৰৰপৰা অহা গৰম গৰম গাখীৰ৷ খাই ইমান ভাল পোৱা নাছিলোঁ যদিও আজি দেখোন কথাটো ভাবিয়ে ভাল লাগে – এতিয়া ৰাতিপুৱাই আমোলৰ গাখীৰৰ পেকেটটো খুলিলে কিবা মনটো উৰি যায় সেই তাহানিৰ দিনলৈ -

পূজাৰ পাছৰ কথা – পূজাত কিনা পিষ্টলটোৰ গুলী খতম হোৱাত এলাগী কৰি হুইচেলটো আপোন কৰি ল’লো – ৰাতিপুৱা শুই উঠিয়েই হুইচেলটো বজাও – এদিন এনেকে হুইচেলটো বজাই গোহালিৰ ফালে যাওঁতে দেউতাক গাখীৰ খীৰাই থকা দেখিলো – বাল্টিটো প্ৰায়ে গাখীৰেৰে ভৰ্তি হও হও আৰু ৷ 

কি জানো মোৰ মন গল- গৰুজনীৰ কাণৰ ওচৰলৈ গৈ জোৰকৈ হুইচেলটো বজাই দিলোঁ – থলংকৈ শব্দ এটাহে শুনিবলৈ পালো – ঘুৰি চাই দেখিলো – গোহালিৰ মজিয়াখন প্ৰায় বগা হৈ পৰিছে -
দেউতালৈ চাবলৈ আৰু সাহস ন’হল – ভিৰাই দৌৰহে মাৰিলো আৰু গোহালিৰপৰা বাহিৰলৈ –
তাৰ পাচৰ চোৱা নকও আৰু দিয়ক – 

গাড়ীৰ প্ৰতি সৰুৰে পৰাই মোৰ খুব চখ৷ সদায়েই মই গাড়ী, বাইক আদিৰ কথা পাতি বৰ ভাল পাও৷ বজাৰলৈ কি নতুন গাড়ী আহিছে, কি কি নতুন সুবিধা আছে আদি বিলাক জানিবলৈ সদায়েই উৎসুক হৈ থাকো৷ 
পাচে মা-দেউতাই আকৌ মোৰ এই গাড়ীৰ প্ৰতি থকা আগ্ৰহৰ কথা বৰ সোনকালেই জানিব পাৰিছিল - মই হেনো সৰুতে মামা এজন তেওঁৰ গাড়ী লৈ আমাৰ ঘৰলৈ আহিলেই হাঁহি মাৰি চিঞৰি দিছিলোঁ – অ মাম্মা চক্কা গাড়ী – মামাৰ চকা গাড়ীত উঠি চাহ-বাগিচাৰ মাজে মাজে আমি প্ৰায়েই ফুৰিবলৈ গৈছিলোঁ – তেতিয়া আৰু মোক কোনে পায়৷ পাছে গাড়ী ৰখিলেই হেনো মোৰ আৰম্ভ হৈ যায় কন্দা-কটা -

পাছে তাতোতকৈ ভাল প্ৰমাণ এটা পাইছিল হেনো পূজা চাবলৈ যাওঁতে –
দেউতা কৰ্মসূত্ৰে খোৱাংত (ডিব্ৰুগড়) তেতিয়া৷ মোৰ তিনি-চাৰি বছৰ হৈছে কি নাই৷ দূৰ্গা পূজা চলি থাকোঁতে এদিন আমি ঘৰৰ গোটেই কেইটা পূজা চাবলৈ ওলালোঁ৷ পূজাৰ দোকান বিলাকত বেলুন-পুতলা চাই থাকোঁতে এখন গাড়ীয়ে মোক বাৰুকৈয়ে আকৰ্ষণ কৰিলে৷ ৰঙা আৰু হালধীয়া ৰঙেৰে এখন ৰিকভাৰী ট্ৰাক৷ মা-দেউতাক খাটনি ধৰিলোঁ গাড়ীখন মোক কিনি দিবলৈ – নাই খাটনি কামত নাহিল –মুখ ফুলাই শুদা হাতে আহি ঘৰ পালোঁহি- দেখিলো দাদাক দুখনমান কিতাপ কিনি দিলে –
ঘৰ পায়েই আৰম্ভ কৰি দিলোঁ মোৰ নাটক – কন্দা কটা হুলস্হূল৷ নাই মোক গাড়ীখন লাগিবই বুলিছোঁ লাগিবই৷ সেইদিনা হেনো মোৰ ভাত-পানী খোৱাই নহ’ল৷ ৰাতি এপৰলৈকে গাড়ীখন লাগে লাগে বুলি কান্দি কান্দি ভাগৰত লালকাল দি টোপনি গ’লোঁ -
ৰাতিপুৱাই শুই উঠি সপোন দেখাৰ নিচিনা লাগিল – কালি মই পচন্দ কৰি অহা গাড়ীখন দেখোন মোৰ গাৰুৰ কিনাৰত মই উঠালৈ ৰৈ আছে৷ যেন ট্ৰেফিক চিগনেলত ৰৈ ভোৰভোৰাই আছে – এই লাইটটো সেউজীয়া হ’লেই যেন গাড়ী পুৰা উৰি যোৱা দি যাব৷ মনতো তৎক্ষণাৎ ফৰকাল হৈ গ’ল – দে দৌৰ গাড়ী লৈ বাহিৰলৈ – 

বহুত পাছত মায়ে কৈছিল – ৰাতিপুৱাই শুই উঠিয়ে দেউতাই বোলে দোকানলৈ গৈ দোকানীক শুৱাৰপৰা জগাই গাড়ীখন কিনি আনিছিল৷ 

“ছাংলট ফেনলা” কিতাপখনত এটা বাক্য আছিল – নৱ নামৰ সেনানীজনে দিগন্তক কোৱা কথাখিনি এনেকুৱা আছিল বোধহয় “এনেকুৱা অপাৰেচনত গৈ ভাল লাগে য’ৰপৰা ঘুৰি অহাৰ সম্ভাৱনা খুবেই কম হয়৷ এনে অপাৰেচনৰ পৰা ঘুৰি অহাৰ মজাই বেলেগ” 

মই এনেকুৱা অপাৰেচনত গৈ পোৱা নাই কিন্তু সৰুতে অজানিতে কিছুমান দুঃসাহসীক কাম নকৰাও নহয় – হয়তো সেইসময়ত মই এই দুঃসাহস কি তাক জনাই নাছিলোঁ৷ 

বাছত যাওঁতে সদায় দেখোঁ- হেন্দিমেনবিলাকে বাছ ৰখোৱাৰ আগতে জাপ মাৰি দিয়ে৷ মোৰো এদিন এনে কৰিব মন গ’ল৷ কিন্তু বাছতটো মই এই কাম কৰিব নোৱাৰিম৷ মায়ে অনবৰতে হাতখন খামোচ মাৰি ধৰিয়ে থাকে৷ সেয়েহে সিদ্ধান্ত কৰিলোঁ- এই কামটো মই ঘৰৰ স্কুটাৰখনত কৰিম -

ককাৰ ঘৰলৈ প্ৰায়েই দেউতাৰ লগত স্কূটাৰত পাছফালে বহি যাওঁ৷ তাতেই এদিন আইডিয়া টো মনত খেলালে৷ দেউতাই ককাৰ ঘৰৰ পদূলিমুখলৈ ১০০ মিটাৰমান থাকোঁতেই ইঞ্জিন বন্ধ কৰি দিয়ে আৰু স্কুটাৰখন চলি গৈ থাকে৷ এদিন এনেকৈ দেউতাই ইঞ্জিন বন্ধ কৰি দিয়াৰ পাছত যেতিয়া স্পীড কম হোৱা যেন ভাৱ হ’ল তেতিয়াই মা’য়ে ভৰি থোৱা ফুটপ্লেটত থিয় হৈ জাপ মাৰি দিলোঁ পাছফাললৈ লক্ষ্য কৰি৷ পাছফালে এই-কাৰণে জাপ মৰিছিলোঁ কাৰণ মই পাছফালটো ভালকৈ দেখি আহিছিলোঁ কিন্তু তাৰ বিপৰীতে আগফালে কি আছে কেনেকৈ জানিম মই – সেই সময়ত নিউটনৰ জড়তাৰ কথা মোৰ শিশু মনে কেনেকৈ জানিব বাৰু –

জাপ মৰাৰ পাছত দুই-তিনিটা মান পাক ঘূৰণি খোৱা নিচিনা লাগিল৷ তাৰ পাছত আৰু একো মনত নাই – নিজকে পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিলোঁ- আইতাৰ বিচনাত- দেউতা, আইতাই পানী চটিয়াই আছে মোৰ মুখত -

ককাৰ ঘৰৰপৰা ঘূৰি আহোঁতে দেউতাই মোক স্কুটাৰৰ আগফালে থিয় কৰাই নিজৰ দুই ভৰিৰ মাজত সোমোৱাই আনিলে – মাজে মাজে তাতো আকৌ স্কুটাৰখনৰ স্পীড বঢ়াবলৈ থ্ৰটোলটো নপকোৱাকৈয়ো নাথাকিলোঁ –

এতিয়া কথাবিলাক মনত পৰিলে ভাবো – আকৌ এবাৰ কৰিব পৰা হ’লে এনেবিলাক কাম --

পাচপৰ্ট এপ্লিকেচন -- অসম আৰু কেৰেলা

২০১০ চন৷ ইঞ্জিনিয়াৰিং পাচ কৰাৰ পাচত চাকৰিত সোমাবলৈ লোৱাৰ লগে লগে কোম্পানীয়ে পাচপৰ্ট বিচাৰিলে৷ তেতিয়ালৈকে পাচপৰ্টৰ কথা ইমানকৈ ভবা নাছিলোঁ৷ বিশেষকৈ পাচপৰ্ট আবেদন কৰোতে হোৱা মানুহৰ দুখ-কষ্টৰ কথা শুনিয়ে আমনি লাগিছিল৷ লগৰ কেইবাটাৰো দেখিছিলোঁ পাছপৰ্ট লৈ কি অৱস্থা৷ সেয়েহে ভাবিছিলোঁ যেতিয়ালৈকে দৰকাৰ নহয় তেতিয়ালৈকে মই এই আহুকালবিলাকৰ কাষ নাচাপোঁ৷ 

কিন্তু কোম্পানীয়ে বিচাৰিলে যেতিয়া উপায় নাইকিয়া হ’ল৷ এপ্লাই কৰিলো পাছপৰ্টৰ বাবে৷ 
এমাহ-দুমাহ হৈ গ’ল৷ পুলিচ ভেৰিফিকেচনৰ একো খা-খবৰ নাই৷ পাছত দেউতাই চিনাকি মানুহ এজনক সুধি গম পালে মোৰ ফাইলটো স্থানীয় থানালৈ পঠিওৱা হৈ গ’ল৷ কিন্তু পুলিচৰ পিনৰ পৰা একো খা-খবৰেই নাই৷ সেয়েহে বন্ধত ঘৰলৈ যাওঁতে নিজেই যাম বুলি ঠিক কৰিলোঁ পুলিচ থানালৈ৷ 

ডিচেম্বৰৰ শীতকো আওকাণ কৰি এদিন পুৱাই পুৱাই থানালৈ গ’লো ৷ থানালৈ অহা উদ্দেশ্যৰ কথা কবলৈহে পালো এজন পুলিচে সুধিলে “ বিদেশলৈ যোৱা নেকি ???” যেন পাচপৰ্ট মানুহে বিদেশলৈ যাবলৈহে বনায়৷ ( কথাটো অৱশ্য ইমান মিছাও নহয়)৷ 

অলপ সময়ৰ পাছত ভাৰপ্ৰাপ্ত বিষয়াজন আহিল৷ অলপ সময় মোৰ ফাইলটো লিৰিকি বিদিকি চাই কুটিল হাঁহি এটা মাৰি মোলৈ ক’লে – 
“পাছে ভাইটি চাকৰি কৰিবা, বিদেশলৈ যাবা পইচা ঘটিবা ৷ এই কামটো কৰি দিয়াৰ বাবে আমাকো কিবা এটা কিন্তু দিব লাগিব”

আজিলৈকে কাকো ঘোচ দি পোৱা নাই৷ আৰু এনেকুৱা পৰিস্থিতিৰো আগতে সন্মুখীন হোৱা নাই৷ সেয়েহে মই একো কি কম কি নকম একো বুজিব নোৱাৰিলোঁ৷ একো নকৈ তেওঁলৈ মই হেবাংটোৰ নিচিনাকৈ চাই থাকিলোঁ৷ 

পুলিচ বিষয়াজনে মোৰ মনৰ অৱস্থাটোৰ কথা গম পালে হ’বলা৷ তেও নিজেই কলে – কামটো কৰি দিম বাৰু৷ তুমি দেউতাক পঠিয়াই দিবা৷ এতিয়া যোৱা৷ 

এনেই এইবিলাক কথা-কান্ড ভাল নালাগে, তেওঁৰ কথা শুনি মই ভালেই পালো৷ ঘৰলৈ গুচি আহিলো৷ দুই তিনিদিনৰ পাছত চুটি শেষ হোৱাত কৰ্মস্থলীলৈ ঘূৰি আহিলো৷

দুই তিনি মাহ মান একো খা-খবৰ নাই৷ এদিন হঠাৎ পাছপৰ্ট এপ্লিকেচনৰ ষ্টেটাছ পঢ়ি দেখিলো – পুলিচ ৰিপোৰ্ট আহিল – কিন্তু ৰিপোৰ্ট ADVERSE আছিল৷ মই ঘৰৰ বাহিৰত থকাৰ প্ৰমাণ দিয়া নাছিলোঁ৷ পাছপোৰ্ট অফিছে গুৱাহাটীত মোক আকৌ প্ৰমাণ দাঙি ধৰিবলৈ ক’লে৷ কিন্তু সেইসময়ত মই বাংগালোৰত থকা বাবে যাব নোৱাৰিলোঁ আৰু সেইবাৰলৈ পাচপৰ্টৰ আশা বাদ দিলো৷ দুই তিনি মাহ মানৰ পাছত দেখিলো মই ভবাৰ দৰেই মোৰ আবেদন প্ৰক্ৰিয়াটো বন্ধ কৰি দিয়া হৈছে৷ তাৰমানে পাছপোৰ্ট পাবলৈ আকৌ নতুনকৈ এপ্লাই কৰিব লাগিব৷ 

যি কি নহওক, লাইনত থিয় হৈ থাকি এপ্লাই কৰা, পুলিচ ভেৰিফিকেচনৰ ঝামেলা আৰু ক’ত কি এইবিলাক দেখি সিদ্ধান্ত কৰিলো দৰকাৰ হ’লেহে পাচপোৰ্টৰ কাৰণে আকৌ আবেদন কৰিম৷ 

২০১৩ – কেৰেলা 

ইতিমধ্যে তিনি বছৰ পাৰ হৈ গল৷ পাছপোৰ্ট আবেদন প্ৰক্ৰিয়াটো টেক্নলজিৰ পৰশ পৰি আগতকৈ বহুত সহজ হৈ পৰিল৷ ইন্টাৰনেটৰ জৰিয়তে ঘৰৰ পৰাই বহি বহি আবেদন কৰিব পৰা হ’ল৷ সেয়েহে যোৱা অক্টোবৰ মাহত কেৰেলাত কোজিকোড়’ৰ পৰা পাছপোৰ্টৰ কাৰণে অনলাইন এপ্লাই কৰিলো৷

নিজৰ সুবিধামতে এপইন্টমেন্টো ল’লো আৰু সেইমতে ৩ অক্টোবৰ তাৰিখে পাছপৰ্টৰ অফিচলৈ তথ্য-পাতি ভেৰিফিকেচনৰ কাৰণে গলো৷ তাত দেখিবলৈ পালো কেনে সুন্দৰ ভাবে পৰিচালনা কৰা হৈছে গোটেই প্ৰক্ৰিয়াটো৷ সকলো কাম সময়মতে একো জঞ্জাল নলগাকে নিয়াৰিকৈ কৰা হৈছে৷ কোনো আবেদন কৰ্তাই লাইনত থিয় হ’ব লগীয়া হোৱা নাই৷ এজেন্টৰ লগত দৰ-দাম কৰিবলগীয়া হোৱা নাই৷ অফিচৰ বিষয়াসকলো যথেষ্ট শৃংখলাবদ্ধ৷ দেখি ভাল লাগিল টেক্নল’জিয়ে যে কেনেকৈ পৰিৱৰ্ত্তন আনিছে আমাৰ জীৱনলৈ৷ তথাপিতো বাৰু আমি কিয় পৰিৱৰ্ত্তনৰ প্ৰতিৰোধ কৰো৷ যি কি নহওক আগতে নিদিষ্ট কৰি দিয়া সময় অনুসৰিয়েই মোক ভেৰিফিকেচনৰ কাৰণে মাতিলে আৰু সকলো কাম সময়মতে ৩০-৪৫ মিনিটৰ ভিতৰত হৈ গ’ল৷ 

এতিয়া মোৰ আৰু পাছপোৰ্টৰ মাজত আছে মাথো পুলিচ ভেৰিফিকেচন৷ ভয় লাগিল এইবাৰো কিজানি আগৰ বাৰৰ দৰে হয়৷ পুলিচে নছোৱাব নেকি আকৌ এইবাৰো৷ পাচে সেই ভয়ে মোৰ মনত খোপনি পুতিবলৈ সময় পোৱাৰ আগতেই ৭ দিনৰ পাছতেই এদিন মোক স্থানীয় পুলিচ থানাৰপৰা পুলিচ ভেৰিফিকেচনৰ কাৰণে মাতি পঠিয়ালে৷ সময় দিয়া মতেই পাছদিনা মই স্থানীয় পুলিচ থানালৈ গলো৷ তেখেতসকলে মোৰ প্ৰমাণ-পত্ৰ সমূহ চালে আৰু এটা চহী লৈ মোক পঠিয়াই দিলে৷ পইচা-পাতিৰ কথা একোৱেই নকলে৷ মাত্ৰ ৫-১০ মিনিট সময়ৰ কাম৷ 

এতিয়া আৰু ভয় নাই৷ পুলিচ ভেৰিফিকেচনো হৈ গ’ল আৰু ইন্টাৰনেটত পাছপোৰ্ট পৰ্টেলত সময়ে সময়ে দেখা পালো মোৰ পাছপোৰ্ট এপ্লিকেচনৰ অগ্ৰগতি৷ অক্টোবৰ মাহৰ ১৯ তাৰিখে পাছপোৰ্ট আহি মোৰ হাতত পৰিলহি৷ আবেদন কৰাৰপৰা সময় ল’লে মাথো ১৮ দিন৷ ইমান কম সময়তে পাছপোৰ্ট পালো আৰু আটাইতকৈ ডাঙৰ কথা নিজৰ জেপৰপৰা অতিৰিক্ত এটকাও খৰচ কৰিব লগীয়া নহ’ল৷ 

কিন্তু জমনি কথাটো হ’ল যোৱা সপ্তাহত আমাৰ অসমৰ ঘৰলৈ স্থানীয় পুলিচ থানাৰ পৰা ফ’ন আহিছিল৷ পুলিচ ভেৰিফিকেচনৰ কাৰণে মোক তেওঁলোকে হেনো মাতিছে৷ পাছপোৰ্ট আহি মোৰ হাততো পৰিলহি আৰু অসম পুলিচৰ ভেৰিফিকেচন সম্পূৰ্ণ হোৱা নাই ?? মন কৰিব মই তৎকাল শাখাত পাছপোৰ্টৰ কাৰণে এপ্লাই কৰা নাছিলোঁ সাধাৰণ শাখাতহে কৰিছিলোঁ৷ সাধাৰণ ভাবে আবেদন কৰিলে পুলিচ ভেৰিফিকেচন সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পাছতহে পাছপোৰ্ট দিয়া হয়৷ অসম পুলিচৰ এনে কাণ্ড দেখি আচৰিত লাগিল৷

এয়া যি কি নহওক, কেৰেলা কিয় দেশৰ one of the most advanced state আৰু আমাৰ অসম one among the least developed state সেই কথা বুজিবলৈ বেচি সময় নালাগিল মোৰ৷৷

ফিলিং নষ্টালজিক

দৈনিক মানুহে মৰিয়েই আছে  দৈনিক দেখি আহিছোঁ৷ দেশৰ দিক নিৰ্ধাৰণ কৰা কিমান ৰাজনীতিকৰ দেহাৱসান হ’ল হিচাপ নাই৷ ক’ত কিমান গুৰুত্বপূৰ্ণ পষ্টত চাকৰি কৰা লোকে অৱসৰ লৈছে৷ সৌ সিদিনা ৰিজাৰ্ভ বেংকৰ গৱৰ্ণৰ ডি চুব্বাৰাওয়ে অৱসৰ ল’লে৷ মনত একো অনুভৱ নহ’ল৷

আজি সন্ধিয়া শিৱসাগৰ চৰকাৰী উচ্চতৰ মাধ্যমিক আৰু বহুমুখী বিদ্যালয়ৰ গ্ৰুপটোত এটা পষ্ট দেখিলো – আমাক পঢ়ুৱা কেইবাজনো চাৰে অৱসৰ ল’লে-  দুই এজনৰ মৃত্যুও হ’ল বুলি গম পালো– পষ্টটো পঢ়ি হঠাৎ মনটো ভাবুক হৈ পৰিল – মনতে ভাবিলোঁ – আজিৰ চামে তেনে শিক্ষকৰপৰা পঢ়িবলৈ নোপোৱাৰ কাৰণে যে কিমান লছ হৈছে, আমি বৰ ভাগ্যৱান আছিলোঁ এনে অনুভৱ হ’ল– লগতে এটা কথাও ভাবিলোঁ – মোৰ নিচিনাকৈ হয়তো আন বহুতেই সেই কেইজন শিক্ষকৰ আমাৰ জীৱনলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ কথা মনত পেলাই শ্ৰদ্ধাত তেওঁলোকৰ প্ৰতি মূৰ দোৱাই ৷ আন কি এনে বৃত্তি আছে য’ত এনে অকৃত্ৰিম ভালপোৱা, শ্ৰদ্ধা আদায় কৰিব পাৰি৷৷ আজি অৱসৰৰ পাছত শ্ৰদ্ধাৰ চাৰ-বাইদেউ সকলেও মনত বাৰু কেনে এটা শান্তি, প্ৰশান্তি, গৌৰৱ অনুভৱ কৰে যে তেওঁলোকৰ আজি কপি থকা হাতেৰেই শিক্ষকতাৰ কালছোৱাত কিমানৰ জীৱন নিপুণ হাতেৰে নিজে গঢ়িলে ৷ কথাষাৰ ভাবিয়েই মনটো কিবা ভাল লাগি গ'ল৷

ফিলিং নষ্টালজিক -----

( মই কোৱা নাই যে আজিৰ শিক্ষকসকল বেয়া বুলি, আমাৰ সময়ত থকা শিক্ষকসকলে আমাৰ মনত যি স্থান অধিকাৰ কৰি ল’লে তাৰেই ফলস্বৰূপে হয়তো মোৰ মনটোৱে দেখোন শিক্ষক বুলি কলেই তেওঁলোকৰ চেহেৰাহে মনলৈ ভাহি আহে)

এক মিঠা অনুভূতি

যোৱাকালি এখন গাঁৱৰ ঘৰলৈ গৈছিলো৷ আমি তা পাওগৈ মানে সন্ধিয়াই লাগিছিল৷ চাৰিওফালে সেউজীয়া ধাননি পথাৰৰ মাজত নতুনকৈ সজা এটা সৰু ঘৰ৷ লাইট আছিল যদিও আমি গৈ পোৱাৰ অলপ পাছতেই লাইট গ’ল৷ 

বাহিৰৰ পৰিবেশটো ভাল লগাত ভিতৰৰপৰা চকী এখন আনি বাহিৰতেই বহিলো –

এটা সম্পূৰ্ণ গাৱলীয়া পৰিবেশ৷ পথাৰৰপৰা অনবৰতে ৰিবৰিব কৈ এজাক চেঁচা বতাহ বৈ আছিল৷ গা-মন জুৰ পেলাই দিয়া এজাক নিৰ্মল বতাহ৷ চাৰিওফালে অন্ধকাৰ৷ দূৰৈত কাৰোবাৰ ঘৰত ঢ়িমিক ঢ়ামাক কৈ চাকি জিলিকিছে৷জোনাকি পৰুৱাবিলাকেও তাৰ মাজতে দেও দি দি নাচি উৰি ফুৰিছে৷ পৰিবেশটো আৰু মনোমোহা কৰি তুলিছে চাৰিওফালৰপৰা ভাহি অ্হা জিলি,কুমটিৰ মাতে৷ ওপৰত এখন মুকলি তৰা ভৰ্ত্তী আকাশ, বহুত দিনৰ মূৰত যেন তৰাৰে থাহ খাই থকা আকাশ এখন ইমান সুন্দৰকৈ দেখা পালো৷ বহুত পৰ ধৰি আমি তাকেই চাই থাকিলো – সৰুতে হাতীপটি, ধ্ৰুব তৰা বিছাৰিচিলো৷ কালিও একেই উৎসাহেৰে পুনৰ আকাশত তৰা বিচৰাত লাগি গলো- কিমান দিন যে হ’ল এনে এখন আকাশ নেদেখা –

অলপ পাছত দেখিলো দাদা এজনে আহি ঘৰৰ কাষেৰে বৈ যোৱা জানটোত টৰ্চ মাৰি ঘুৰি ফুৰিছে৷  কৌতুহল বশত কি কৰিছেনো চাবলৈ গৈ দেখিলো – জানটোত বহুত মাছ৷ পানীত সৰু সৰু বহুত মাছ৷ দাদা এজনে টৰ্চ মাৰি মোক এটা গৰৈ মাছো দেখুৱাই দিলে -

প্ৰায় এক ঘন্টা মান তেনেদৰে কটোৱাৰ পাছত ঘৰলৈ উভতি আহিলো – মনত বহুতো মিঠা অনু্ভূতি লৈ –